خاموت چیست؟ و چه کاربردهایی دارد؟

خاموت ها، نوعی دیگر از مقاطع فولادی هستند که استفاده از آن ها در ساختمان سازی و همچنین برای افزایش استحکام ساختمان در شناژ، کاربرد گسترده ای دارد. همچنین در مقابل زلزله به عنوان خط دفاعی سازه عمل می کند و از ریزش ستون ها و تیرهای بتنی در هنگام ریزش سازه جلوگیری می کند.

خاموت چیست؟

خاموت ها، نوعی دیگر از دسته ی میلگردها هستند که استفاده از آن ها موجب افزیش استحکام در شناژ ساختمان می شود. این نکته حائز اهمیت است که یک ساختمان مستحکم و مقاوم، باید مطابق با استانداردهای روز پیاده سازی شود. جهت مقاوم سازی ساختمان ها از ابزارهای مختلف و متعددی استفاده می شود که یکی از بهترین و مهم ترین ابزارها، می توان به میلگرد خاموت اشاره کرد.
میلگردهای به کار رفته در پروژه ها، به دو صورت طولی و عرضی هستند. اگر در راستای طول سازه از میلگرد استفاده شود به آن میلگرد طولی و اگر در راستای عرضی سازه یعنی عمود بر میلگرد طولی، از میلگرد استفاده شود به آن میلگرد عرضی یا خاموت می گویند. میلگردها در سایزهای متنوع و مختلفی تولید می شوند که میلگرد خاموت هم یکی از آن ها می باشد. خاموت های تولید شده در سایز 8 و 10 از پرکاربردترین ها میلگردها به شمار می روند.
خاموت، میلگرد خم شده ای می باشد که می تواند از المان های طویل و قائم در پیرامون خود محافظت کند. استفاده از خاموت ها، برای افزایش مقاومت ساختمان ها در مقابل نیروهای پیچشی و برشی بسیار کاربرد دارد.

انواع خاموت ها

استفاده از میلگردها در بتن بسیار اهمیت دارد و به همین علت به شکل میلگرد خاموت، خرک، راستا، رکابی، ادکا و سنجاقی تولید می شوند. هر کدام از این میلگردها در سایز و نوع های مختلفی ساخته می شوند.

• خاموت سنتی: تولید این نوع خاموت ها به صورت دستی و با کمک اهرم انجام می شود. این نوع میلگردها، مربعی شکل هستند و بیشترین کاربرد را در کشور دارند.
• خاموت معمولی: تولید این نوع محصول، به دو روش (دستی و دستگاه) انجام می گیرد. لازم به ذکر است که بدانید این نوع میلگرد، در اندازه و قالب های مختلفی تولید شده و نقش بسزایی در ساختمان سازی دارد.
• خاموت مارپیچ: تولید این نوع میلگردها به صورت دستی انجام نمی شود و از طریق دستگاه های CNC تولید می شوند. اندازه ی این نوع محصول بر حسب نیاز متغیر می باشد.
  خاموت ربات: این نوع میلگردها، توسط دستگاه CNC تولید می شوند. تنها تفاوت آن با خاموت مارپیچ در این است که دریک سمت آن مربعی وجود دارد.
• خاموت سلولار: این نوع محصول، به شکل حلقه های بسته و طبق استاندارد PI-Systems تولید می شود. جهت افزایش استحکام بتن، استفاده از آن ها حائز اهمیت است؛ زیرا ضعف کششی میلگرد طولی را در مقابل زلزله جبران کرده و باعث جلوگیری از خمش آن ها می شود. این خاموت ها، از پیشرفته ترین نوع خاموت های موجود در بازار هستند.

کاربرد خاموت در ساختمان سازی

خاموت ها به دو شکل (تنگ باز و تنگ بسته) در سازه های ساختمان به کار می روند. بر این اساس، آرماتور عرضی تنگ باز به دسته های تک شاخه (قلاب)، دو شاخه (رکابی) و چند شاخه و با توجه به نوع فشار در قسمت های مختلف سازه، می توان از آن ها استفاده کرد.
خاموت تنگ بسته به جهت افزایش مقاومت در برابر نیروهای برشی و پیچشی و با توجه به تعدا شاخه، در قسمت هایی که فشار نیروی پیچشی زیادتر است نقش بسزایی دارد. برای افزایش مقاومت در مقابل نیروهای وارده، بخش انتهایی این خاموت باید به میزان 135 درجه به قسمت داخلی خم شود.

کاربرد خاموت در سازه ها

با وجود افزایش مناطق زلزله خیز در جهان، سبب می شود که در صنعت ساختمان سازی با چالش های بسیاری مواجه شویم. برطرف کردن این چالش ها در کشورهای توسعه نیافته، به مراتب دشوارتر خواهد بود؛ زیرا در صورت رعایت نکردن اصول ایمنی در هنگام ساخت و ساز، موجب افزایش تلفات و صدمات بعد از زلزله شود. بنابراین با توجه به شرایط غیرقابل پیش بینی مانند سیل و زلزله باید تمام تلاش خود را در این زمینه به کار گرفت.
خاموت یکی از پرکاربردترین ابزار به کار رفته در سازه ها می باشد و استفاده از آن ها برای افزایش مقاومت ستون های بتنی در برابر نیروهای کششی بسار اهمیت دارد. برای جلوگیری از شکست زودرس مقاطع بتنی در مقابل نیروهای خمشی و برشی وارد شده بر آن، معمولاً این نوع میلگردها را به دو صورت عمودی و مورب مورد استفاده قرار می دهند.

اهداف استفاده از خاموت ها در ساختمان ها

• کاربرد خاموت در ساختمان، برای جلوگیری از ترک های غیرمنتظره ی مورب که موجب می شود کل سازه خراب شود، بسیار اهمیت دارد.
• استفاده از خاموت ها موجب شود که سازه ها در مقابل فرآیندهای تنشی، پیچشی، خزش، انقباض و کشش سطحی مقاوم تر شوند.
• افزایش کارکرد لنگر خمشی آغازین